Karakterimizi Değerlerimizle Oluşturabilmek

Aynur Görmüş derKi

Birey olarak kaçımız karakterimizin nasıl olduğunu düşünüyoruz acaba, ya da vazgeçilmez değerlerimizin ne olduğuna ne kadar kafa yoruyoruz. Peki iş ve özel hayatımızda bu değerlere göre mi yaşıyoruz? Sorgulasak ve farkında olsak bile alışkanlıklara göre yaşamak kolayımıza geliyor çoğu zaman. Karakterimizi bu alışkanlıklar yüzünden geliştiremiyoruz. “Beni böyle kabul etsinler” veya “bu yaştan sonra değişemem” gibi kodlamalarımız kendi değişimimize ve gelişimimize en büyük bariyer.

Karakterimizin gelişiminde dış koşulların da etkisi çok büyük elbette. Eğitimlerimizde bile odağımız, mutlu olmak için ön şartımız, hep başarıya bağlanmış durumda. Hayattaki en önemli değerlerimiz; karnedeki notlarımız, kazandığımız okullar, çalıştığımız yerdeki titrimizmiş gibi yaşıyoruz. Oysaki değerlerimizi belirlerken, öncelikle kendimize sormalıyız; mesela; kendime ve çevreme dürüst müyüm, sorumluluk sahibi ve duyarlı mıyım, merhametli ve insanlara eşit davranamıyor muyum, doğaya, hayvanlara, saygılı yaşıyor muyum diye.

Karakter oluşumu çok kolay bir şey de değildir elbette. Bunun için değerlerimiz diyebildiğimiz şeylerden ödün vermeyerek yaşamaktan bahsediyorum. Bu da belirli bir süre içinde oluşmuyor, uzun bir süreç, bir yolculuk. Çocukluktan itibaren ailenin tutumu ve yönlendirmesi en önemli başlangıç noktası. Sonrasında da hayatımızın akışı içerisinde inandığımız değerler neticesinde yaşayarak ve bunu bir duruş haline getirerek iç huzuru ile mutlu yaşayabiliriz. Bu değerlerimizi, seçimlerimizi de şartlara ve kişilere bağlamadan, ödün vermeden belirlersek karakteri sağlam bireyler olabiliriz diye düşünüyorum.

Bireyler ne kadar kaliteli ve ahlaklı bir şekilde yetişirse o toplumun geneli de o kadar iyi olur. Bu yüzden sağlam karakterli olmayı en önemli değerlerimiz saymalıyız.

Kararlarımızı da değer yargılarımız oluşturur. Bu sebeple bir karar verirken değerlerimizin farkında olmamız çok önemlidir. Değer bizim için önemli şeylerin, önceliklerin ne olduğunu belirler. Peki verdiğimiz kararları neye göre belirliyoruz; seçtiğimiz işi, eşi, oturduğumuz yeri? Sizce bunlar duygusal olarak ya da düşünmeden verilmiş kararlar olabilir mi? Bazen insanlar kendi hedefleri doğrultusunda kuralları ve değerleri ihlal edebiliyor; başarılı olmak, daha çok para kazanmak, makama ya da üne sahip olmak uğruna…

Eğer kişiler çocukluktan itibaren sağlam bir karakter ve ahlak eğitimi almadıysa gelecekte ciddi sorunlar yaşama ihtimali yüksektir. Karakteri sağlam olanlar ise kendi otokontrolü ile davranışlarını frenler ve toplum ilkelerine uyum içinde yaşamayı başarabilir. Karakterli bir birey olmak sadece kendini sınırlandırmakla da olmaz. Doğru ve iyiliğin de peşinden koşmayı, yanlışa dur diyebilmeyi, iyilikleri de başkalarına bulaştırmayı gerektirir. Kendi davranışlarımızın sorumluluğunu almadan, kendi kusurlarımızı görmezden gelip, sürekli çevreyi suçlamak kişinin karakterini zayıflatır. En temel değerlerden biri en başta kendine dürüst olmadır insan.

Kısacası insan önce kendi temel değerlerini bulup sonra güzel alışkanlıklar edinmeli, onları geliştirmeli, yaymalı, sonra da kötü alışkanlıklardan uzaklaşmalı. Sydney Smith der ki; “Çocuklarımıza hayat boyu yol gösterecek kaynak, onlara hiçbir şeyin bozamayacağı güzel adetler kazandırmaktır.”

Sağlıcakla…

Aynur Görmüş

İstanbul - 2018