Bizim Yokuş

BİZİM YOKUŞ

‘Size bir yokuşu anlatacağım. Bizim yokuşu bilirsiniz değil mi? Eski adı ile Babıali (Cağaloğlu) yokuşunu. Gazeteler, dergiler, matbaalar bu yokuşta toplanmıştı benim gençliğimde. Yokuşun alt başında Sabah matbaası vardı Mihran Efendi’nin. Başyazarı Diran Kelekyan. Üst başıdan İkdam Yurdu Ahmet Cevdet Bey’in.. bir de şimdi tatlıcı olan Meserret’in yan sokağı Ebusuut caddesinde tercüman vardı. İşte koskoca Osmanlı İmparatorluğunun matbuatı bu kadardı.’

Değerli yazarımız Yusuf Ziya Ortaç ‘Bizim Yokuş’ adlı kitabında ne güzel de anlatıyor Babıali’yi. Kim bilir kaç kuşak yazar görmüştür bu yokuş. Burada bulunup anılarını yazmamış, yokuşun ahvalini yazılarına konu etmemiş yazar yok gibidir. Pek çoğunu yayınevi ya da kitapevi olan yokuşun dükkânlarında görebilirdiniz. Dönemin merkezi yönetim anlayışı, haberin kaynağına yakın olmak arzusu, gazetecilerin ve matbaacıların Babıali etrafında toplanmasıyla sonuçlanmış ve Babıali’ye çıkan yokuş, basının yerleşik yeri haline gelmiş. Şimdilerde bu özelliğini yitirmiş olsa da pek çok eserde karşımıza çıkıp bizi kendi serüvenine çekiyor.

Bugünün Cağaloğlu’su adını nereden alıyor ona da değinmek gerekir. Babıali’den dolayı paşalar o bölgeye yakın oturuyorlardı. İtalyan asıllı Cıgalzade Yusuf Sinan Paşa’ nın bir hamam yaptırmasıyla semt Cıgaloğlu adıyla anılmaya başlanmış ve zamanla bu isim Cağaloğlu şeklini almıştır.

Pek çok esere konu olmuş yokuşa bir de Özdemir Asaf dizelerinden bakalım;

Dün gece yokuşu çıkıyordum,
Günlerden yetmişsekizdi..
Yaymacı
Eski kitaplarını bekliyordu
Kaldırımda
Eskiden olduğu gibi,
Alsınlar okusunlar diye
Başkaları da.

Bazı yerler değişmiş,
Bazı yerler eskiden olduğu gibi
Hiç değişmemiş..
İnenlerle çıkanlar;
Yaşlısı, genci
Basımevi, kitabevi..
Gelenlerle, kalanlar..
Aynı umular, aynı bekleyiş..
Adlarda, yapılarda okunuyor
Olmuşlarla olanlar..
Yalnız bir şey değişmemiş;
İniş-çıkış, geliş gidiş.

Bu yalnız benim için değil..
Nasılsa benden önce;
Yüz, seksen, elli..
Benden sonra da olacak,
Besbelli.

Benim de demek istediğim:
Dün gene yokuşu çıkıyordum
Günlerden yetmişsekizdi..
Onu-buna kimilerini sordum,
Çok azı bildi.

İşte geçerken dün o yokuşdan,
Günlerden yetmişsekizdi,
Saat yetmişsekizdi..
Otuzsekiz saat önce oradan
Şarkılarıyla, şiirleriyle
Bir şarışın geçmişdi..

Onu soruyordu şimdi
Bir sakallıdan..

Ne bilsindi.

Özdemir Asaf